Programi aktivne politike zapošljavanja

Mjere aktivne politike zapošljavanja su:

• obrazovanje i osposobljavanje;
• podsticaji za zapošljavanje;
• podsticaji za samozapošljavanje;
• direktno otvaranje radnih mjesta i
• druge mjere aktivne politike zapošljavanja u zavisnosti od potreba tržišta rada i identifikacije ciljnih grupa, a koje su utvrđene Programom rada Zavoda.

Mjere aktivne politike zapošljavanja sprovode se kroz programe koje donosi Upravni odbor Zavoda.

Obrazovanje i osposobljavanje 

Obrazovanje i osposobljavanje se realizuje kroz programe aktivne politike zapošljavanja za:

• sticanje stručnih kvalifikacija, ključnih vještina ili ključnih kompetencija;
• obavljanje pripravničkog staža, radi sticanja radnog iskustva potrebnog za samostalno obavljanje poslova u  kvalifikaciji  nivoa obrazovanja;
• osposobljavanje za sticanje znanja i vještina potrebnih za obavljanje poslova određenog radnog mjesta kod poslodavca i
• osposobljavanje za sticanje znanja i vještina potrebnih za obavljanje poslova određenog radnog mjesta kod poslodavca i

Kome su programi namijenjeni?

Programi obrazovanja i osposobljavanja namijenji su nezaposlenim licima iz evidencije Zavoda i zaposlenim licima za čijim je radom prestala potreba zbog tehnoloških, ekonomskih i restrukturalnih promjena.

Ovi programi nezaposlenim licima omogućavaju povećanje zapošljivosti i zapošljavanje, a zaposlenim licima zadržavanje zaposlenosti u uslovima ekonomskih, tehnoloških i restrukturalnih promjena kod poslodavca.

Ko može biti izvođač programa obrazovanja i osposobljavanja?

Organizator obrazovanja može biti izvođač programa obrazovanja i osposobljavanja za sticanje stručnih kvalifikacija, ključnih vještina ili ključnih kompetencija.

Zavod objavljuje javni poziv organizatorima obrazovanja na internet stranici, oglasnim tablama biroa rada i u najmanje jednom štampanom mediju koji se distribuira na teritoriji Crne Gore. Na internet stranici Zavoda objavljuje se i obrazac prijave na javni poziv.

Po izvršenoj provjeri ispunjenosti uslova podnosilaca prijava, Zavod na svojoj internet stranici objavljuje listu licenciranih organizatora obrazovanja kod kojih se mogu realizovati programi sticanja stručnih kvalifikacija, ključnih vještina i ključnih kompetencija.

Nezaposleno lice bira organizatora obrazovanja kod kojeg će pohađati program – izvođača programa.

Međusobna prava, obaveze i odgovornosti Zavoda i od strane nezaposlenog lica izabranog organizatora obrazovanja, kao i međusobna prava, obaveze i odgovornosti Zavoda i nazaposlenog lica koje se upućuje u program, uređuju se ugovorima zaključenim prije realizacije programa obrazovanja.

Izvođač sprovodi javno važeći program, saglasno kojem sačinjava operativni plan kojim definiše način i dinamiku realizacije konkretnog programa sticanja stručne kvalifikacije, ključne vještine ili ključne kompetencije.

Po isteku perioda realizacije programa izvođač organizuje provjeru stečenih znanja, ključnih vještina ili ključnih kompetencija polaznika programa. Uspješni polaznici stiču javnu ispravu o završenom programu, u skladu sa propisima kojima se uređuje ova oblast.

Poslodavac može biti izvođač programa obrazovanja i osposobljavanja za obavljanje pripravničkog staža, radi sticanja prvog radnog iskustva potrebnog za samostalno obavljanje poslova u kvalifikaciji nivoa obrazovanja, programa osposobljavanja za sticanje znanja i vještina potrebnih za obavljanje poslova određenog radnog mjesta, kao i drugih programa osposobljavanja.

Ove programe poslodavac može sprovoditi za svoje potrebe i potrebe tržišta rada.

Za izbor korisnika sredstava za realizaciju programa Zavod raspisuje javni konkurs koji se objavljuje u najmanje jednom štampanom mediju koji se distribuira na teritoriji Crne Gore, oglasnim tablama biroa rada i na internet stranici Zavoda.

Prijave podnijete na javni konkurs obrađuje i ocjenjuje Komisija za obradu prijava i utvrđivanje liste učesnika javnog konkursa.

Komisija u postupku obrade prijava, na internet stranici Zavoda, najkasnije u roku od 15 dana od dana zatvaranja javnog konkursa, objavljuje listu podnosilaca prijava koji nijesu dostavili urednu i potpunu prijavu, uz navođenje utvrđenih nedostataka. Podnosioci imaju mogućnost da otklone nedostatke u roku od pet dana od dana objavljivanja liste. Ukoliko podnosilac prijave otkloni nedostatke u navedenom roku, smatraće se da je prijava bila uredna od dana njenog podnošenja, u suprotnom biće odbijena.

Izbor korisnika sredstava za realizaciju programa vrši se na osnovu bodovne liste učesnika javnog konkursa formirane primjenom kriterijuma izbora, a u okviru raspoloživih sredstava za ovu namjenu.

Odluka o izboru korisnika sredstava za realizaciju programa donosi se od strane Upravnog odbora Zavoda i objavljuje se na internet stranici Zavoda.

Međusobna prava, obaveze i odgovornosti Zavoda i korisnika sredstava – izvođača programa osposobljavanja urediće se ugovorom o realizaciji programa dodjelom pomoći male vrijednosti, tzv. de minimis pomoći. Pomoć dodijeljena jednom privrednom subjektu tokom bilo kojeg perioda od tri fiskalne godine, a koja ne prelazi iznos od 300.000,00 € je de minimis pomoć.

Realizacija programa započinje danom stupanja na rad učesnika programa, koji se uz podršku mentora osposobljavaju, saglasno operativnom planu koji priprema poslodavac i kojim, između ostalog, definiše način i ishode realizacije programa.

Proces osposobljavanja ishoduje potvrdom o osposobljenosti, koju učesnicima izdaje poslodavac.

Ko može biti učesnik/polaznik programa obrazovanja i osposobljavanja?

Nezaposleni, ako ste zainteresovani za učešće u programima obrazovanja i osposobljavanja, obratite se vašem savjetniku za posredovanje pri zapošljavanju u birou rada. On će vas informisati o uslovima, načinu, mjestu i vremenu realizacije ovih programa i pružiti vam stručnu pomoć i podršku tokom i nakon njihove realizacije.

Kao polaznik programa obrazovanja i osposobljavanja odraslih možete steći stručnu kvalifikaciju, ključnu vještinu ili ključnu kompetenciju, ostvariti pravo na novčanu pomoć, kao i na naknadu troškova prevoza ukoliko pohađate program koji se realizuje van mjesta prebivališta, odnosno boravka.

Ova prava možete ostvariti podnošenjem zahtjeva Zavodu. Zahtjev podnosite prema mjestu prijavljivanja u evidenciju nezaposlenih lica, u roku od 30 dana od dana uključivanja u program obrazovanja i osposobljavanja odraslih. Novčana pomoć i naknada troškova prevoza isplaćuje se za dane provedene na obrazovanju i osposobljavanju, a vrši se mjesečno unazad, na osnovu izvještaja o prisustvu i potvrdi o visini troškova prevoza, izdatoj od strane javnog prevoznika.

Kao učesnik programa osposobljavanja možete uz vodstvo mentora steći prvo radno iskustvo za samostalno obavljanje poslova u nivou kvalifikacije obrazovanja ili steći znanja i vještina potrebne za obavljanje poslova određenog radnog mjesta kod poslodavca.

Zapošljavanjem u programima osposobljavanja koje realizuju poslodavci stičete prava iz radnog odnosa, u skladu sa zakonom.

Nezaposleni, iskoristite mogućnost da vas poslodavac zadrži u radnom odnosu i po isteku perioda osposobljavanja. Svojim angažovanjem i postignutim rezultatima u savladavanju programskog sadržaja, obezbijedite održivo uključivanje u svijet rada.

Podsticaji za zapošljavanje

Podsticaji za zapošljavanje namijenjeni su poslodavcima koji zapošljavaju lica iz evidencije nezaposlenih lica Zavoda, na poslovima koji mogu biti održivi i nakon realizacije programa. 

Za realizaciju podsticaja za zapošljavanje Zavod raspisuje javni konkurs koji se objavljuje na oglasnim tablama biroa rada, u najmanje  jednom štampanom mediju koji se distribuira na teritoriji Crne Gore i na internet stranici Zavoda.

Prijave podnijete na javni konkurs obrađuje i ocjenjuje Komisija za obradu prijava i utvrđivanje liste učesnika javnog konkursa. Komisija u postupku obrade prijava, na internet stranici Zavoda, najkasnije u roku od 15 dana od dana zatvaranja javnog konkursa, objavljuje listu podnosilaca prijava koji nijesu dostavili urednu i potpunu prijavu, uz navođenje utvrđenih nedostataka. Podnosioci imaju mogućnost da otklone nedostatke u roku od pet dana od dana objavljivanja liste. Ukoliko podnosilac prijave otkloni nedostatke u navedenom roku, smatraće se da je prijava bila uredna od dana njenog podnošenja, u suprotnom biće odbijena.

Izbor korisnika sredstava za realizaciju programa vrši se na osnovu bodovne liste učesnika javnog konkursa formirane primjenom kriterijuma izbora, a u okviru raspoloživih sredstava za ovu namjenu.

Odluka o izboru korisnika sredstava za realizaciju programa donosi se od strane Upravnog odbora Zavoda i objavljuje se na internet stranici Zavoda.

Međusobna prava, obaveze i odgovornosti Zavoda i korisnika sredstava – izvođača programa osposobljavanja urediće se ugovorom o realizaciji programa dodjelom pomoći male vrijednosti, tzv. de minimis pomoći. Pomoć dodijeljena jednom privrednom subjektu tokom bilo kojeg perioda od tri fiskalne godine, a koja ne prelazi iznos od 300.000,00 € je de minimis pomoć.

Realizacija programa na terenu započinje danom stupanja na rad učesnika programa uz finansijsku podršku Zavoda – subvencije za zarade zaposlenih u ugovorenom trajanju.

Poslodavac može ostvariti pravo na subvencionirano zapošljavanje učesnika programa, samo po jednom osnovu za isti vremenski period.

Poslodavci, iskoristite mogućnost da uz određenu finansijsku podršku obezbijedite nedostajuću radnu snagu.

Ko može biti učesnik programa?

Podsticaji za zapošljavanje namijenjeni su nezaposlenim licima iz evidencije Zavoda sa identifikovanim poteškoćama u pronalaženju posla i održavanju zaposlenja.

Zavod sprovodi aktivnosti pripreme nezaposlenih lica za uključivanje u program.

Učesnik programa može biti lice koje pripada ciljnoj grupi programa i pripremljeno je za uključivanje u program. Izbor učesnika programa vrši poslodavac iz kategorije nezaposlenih lica koja upućuje Zavod, a pripadaju ciljnoj grupi programa i pripremljena su za uključivanje u program, u skladu sa prijavom izvođača i na osnovu individualnog plana zapošljavanja.

Zapošljavanjem u programu učesnik stičete prava iz radnog odnosa, u skladu sa zakonom.

Podsticaji za samozapošljavanje

Podsticaji za samozapošljavanje namijenjeni su nezaposlenim licima iz evidencije Zavoda koja u samozapošljavanju prepoznaju izlaz iz nezaposlenosti.

Ova lica će uz određeni finansijski i nefinansijski podsticaj pokrenuti sopstveni biznis, osnovati jedan od oblika obavljanja privredne djelatnosti u kojem će zasnovati radni odnos i shodno poslovnoj viziji razvoja svoje biznis ideje otvoriti nova radna mjesta.

Podsticaj pri samozapošljavanju uključuje:

-   stručnu pomoć koja se odnosi na usluge savjetovanja, uključivanja u informativno - edukativne radionice;

-   stručnu pomoć radi unapređenja preduzetničkih znanja, kompetencija i nivoa poslovne uspješnosti prije osnivanja poslovnog subjekta i tokom prvih mjeseci poslovanja;

-   finansijsku pomoć dodjelom grantova, tj. bespovratnih sredstava za samozapošljavanje.

Za realizaciju programa, Zavod raspisuje javni konkurs koji se objavljuje na oglasnim tablama biroa rada, u najmanje  jednom štampanom mediju koji se distribuira na teritoriji Crne Gore i na internet stranici Zavoda.

Nezaposlenim licima zainteresovanim za dodjelu bespovratnih sredstava za samozapošljavanje pružiće se usluge informisanja, individualnog i grupnog savjetovanja u područnim jedinicama – biroima rada Zavoda.

U postupku individualnog savjetovanja, savjetnik za posredovanje pri zapošljavanju će vam pružiti osnovne informacije o programu i uputiti vas kod savjetnika za mjere aktivne politike zapošljavanja radi organizovanja grupnog informisanja.

U postupku grupnog informisanja, savjetnici za mjere aktivne politike zapošljavanja će vam pružiti sve potrebne informacije o uslovima i načinu podnošenja zahtjeva za dodjelu bespovratnih sredstava i biće vam na raspolaganju za sva dodatna pitanja tokom trajanja konkursa. 

Prijave za dodjelu bespovratnih sredstava za samozapošljavanje ocjenjuje Komisija za obradu prijava i utvrđivanje liste učesnika javnog konkursa.

Komisija u postupku obrade prijava, na internet stranici Zavoda, najkasnije u roku od 15 dana od dana zatvaranja javnog konkursa, objavljuje listu podnosilaca prijava koji nijesu dostavili urednu i potpunu prijavu, uz navođenje utvrđenih nedostataka. Podnosioci imaju mogućnost da otklone nedostatke u roku od pet dana od dana objavljivanja liste. Ukoliko podnosilac prijave otkloni nedostatke u navedenom roku, smatraće se da je prijava bila uredna od dana njenog podnošenja, u suprotnom biće odbijena.

Izbor korisnika sredstava za samozapošljavanje vrši se na osnovu bodovne liste učesnika javnog konkursa formirane primjenom kriterijuma izbora, a u okviru raspoloživih sredstava za ovu namjenu.

Odluka o izboru korisnika sredstava za realizaciju programa donosi se od strane Upravnog odbora Zavoda i objavljuje se na internet stranici Zavoda.

Po donošenju odluke o izboru, Zavod organizuje specijalizovane radionice za sve zainteresovane korisnike bespovratnih sredstava za samozapošljavanje.

Zavod će sa izabranim korisnicima bespovratnih sredstava zaključiti ugovore kojima će se urediti međusobna prava, obaveze i odgovornosti u vezi dodjele bespovratnih sredstava za samozapošljavanje. Zaključivanje ugovora uslovljeno je osnivanjem poslovnog subjekta od strane korisnika sredstava, tj. registracijom privredne djelatnosti.

Korisnici bespovratnih sredstava će uz obezbjeđeno mentorstvo realizovati aktivnosti predviđene biznis planom tokom prvih mjeseci poslovanja.

Pored nezaposlenih lica, Zavod može pružiti finansijsku i stručnu pomoć i poslodavcima koji otvaraju nova radna mjesta i zapošljavaju nezaposlena lica iz evidencije Zavoda.

Direktno otvaranje radnih mjesta

Direktno otvaranje radnih mjesta podrazumijeva stvaranje privremenih netržišnih poslova od javnog interesa, kroz programe javnog rada.

Javni radovi se mogu sprovoditi kroz programe humanitarnih, edukativnih, socijalnih, ekoloških, komunalnih, infrastrukturnih sadržaja, očuvanja kulturnih i istorijskih spomenika i kroz programe u drugim oblastima od javnog interesa.

Kome su programi javnog rada namijenjeni?

Programi javnog rada namijenjeni su osjetljivim grupama nezaposlenih lica iz evidencije Zavoda koja su zbog različitih okolnosti u riziku od socijalne isključenosti kao što su sociodemografske karakteristike, nedovoljno ili neodgovarajuće obrazovanje, zdravstveni ili neki drugi razlozi zbog čega su u nepovoljnijem položaju na tržištu rada.

Programi javnog rada omogućavaju nezaposlenim licima očuvanje i unapređenje radnih sposobnosti, povećanje zapošljivosti na otvorenom tržištu rada, kao i zapošljavanje na privremenim netržišnim poslovima od javnog interesa.

Ko može biti izvođač programa javnog rada?

Izvođač programa javnog rada je poslodavac koji u okviru svojih konstitutivnih akata ima jasno definisanu djelatnost koja ga preporučuje za realizaciju programa socijalnih i drugih sadržaja u oblastima od javnog interesa, a koji ne podrazumijevaju izvršenje programskih zadataka iz njegovog redovnog poslovanja i za svrhu nemaju stvaranje profita.  

Zavod objavljuje javni konkurs za realizaciju programa javnog rada na oglasnim tablama biroa rada, u najmanje  jednom štampanom mediju koji se distribuira na teritoriji Crne Gore i na internet stranici Zavoda.

Prijave podnijete na javni konkurs obrađuje i ocjenjuje Komisija za obradu prijava i utvrđivanje liste učesnika javnog konkursa. Komisija u postupku obrade prijava, na internet stranici Zavoda, najkasnije u roku od 15 dana od dana zatvaranja javnog konkursa, objavljuje listu podnosilaca prijava koji nijesu dostavili urednu i potpunu prijavu, uz navođenje utvrđenih nedostataka. Podnosioci imaju mogućnost da otklone nedostatke u roku od pet dana od dana objavljivanja liste. Ukoliko podnosilac prijave otkloni nedostatke u navedenom roku, smatraće se da je prijava bila uredna od dana njenog podnošenja, u suprotnom biće odbijena.

Izbor korisnika sredstava za realizaciju programa vrši se na osnovu bodovne liste učesnika javnog konkursa formirane primjenom kriterijuma izbora, a u okviru raspoloživih sredstava za ovu namjenu.

Odluka o izboru korisnika sredstava za realizaciju programa donosi se od strane Upravnog odbora Zavoda i objavljuje se na internet stranici Zavoda.

Međusobna prava, obaveze i odgovornosti Zavoda i korisnika sredstava – izvođača programa uređuju se ugovorom o realizaciji javnog rada.

Realizacija javnog rada započinje danom stupanja na rad učesnika programa zaposlenog na privremenim netržišnim poslovima.

Ko može biti učesnik programa javnog rada?

Zavod sprovodi aktivnosti pripreme nezaposlenih lica za uključivanje u program.

Nezaposleno lice iz evidencije Zavoda koje pripada ciljnoj grupi programa i pripremljeno je za uključivanje u program može biti učesnik programa. Izbor učesnika programa izvršiće izvođači iz kategorije nezaposlenih lica koja upućuje Zavod, a pripadaju ciljnoj grupi programa i pripremljena su za uključivanje u program, u skladu sa prijavom izvođača i na osnovu individualnog plana zapošljavanja.

Učesnik programa ne može biti nezaposleno lice koje je istovremeno ovlašćeni zastupnik izvođača javnih radova, bez obzira da li pripada ciljnoj grupi programa.

Zapošljavanjem u javnom radu učesnik stiče prava iz radnog odnosa, obavljajući poslove iz oblasti društvene brige o djeci i mladima, starijim licima, licima sa invaliditetom, odnosno poslove iz drugih oblasti od javnog interesa.

Nezaposleni, iskoristite mogućnosti programa javnog rada, budite lično i društveno odgovorni, održite i unaprijedite radne sposobnosti.