-Državni organi i institucije, lokalna uprava i dijaspora, zajedničkim snagama, treba da stvore uslove kako bi Gusinje postalo mjesto gdje se više dolazi, a sve manje odlazi – poručila je načelnica sektora za finansije ZZZCG Svetlana Krgović, sa okruglog stola “Uloga i značaj dijaspore u perspektivi razvoja Crne Gore”. 

U ponedjeljak, 30. juna, na skupu u Gusinju, u okviru manifestacije “Dani iseljinika” , Krgović je govorila o programima i aktivnostima Zavoda u duhu valorizacije prirodnih potencijala, oživljavanja privrede i smanjenja iseljavanja, te modelima podrške našim ljudima koji žele da se vrate u zemlju porijekla i da ulože svoja finansijska sredstva, znanje i iskustva koja su stekli radeći u inostranstvu. -I danas smo suočeni sa višedecenijskim problemom iseljavanja stanovništva iz 12 opština sjevernog i manje razvijenog regiona Crne Gore. Iako nema preciznih podataka o broju iseljenih, procjena je da godišnje sa svog ognjišta pođe po nekoliko hiljada stanovnika. Monstat registruje samo unutrašnje migracije. Nezvanično, još jedna Crna Gora živi van njenih granica – konstatovala je ona.

Teška ekonomska situacija, siromaštvo, nezaposlenost, odsustvo velikih investicija, neki su od razloga napuštanja svog kraja i odlaska u Podgoricu, primorske opštine, a mnogi odlaze u evropske zemlje i Ameriku. Najviše se odlazi iz Bijelog Polja, Pljevalja, Berana, Plava, Gusinja.

U Crnoj Gori je 41.855 građana bez posla ( stopa nezaposlenosti iznosi 18,04 odsto). Iako je visoka nezaposlenost, ipak, je, u poređenju sa prošlogodišnjim periodom, kada je održavana ovakva manifestacija, broj nezaposlenih smanjen za oko 4.500, a stopa je opala za blizu dva odsto. Više od polovine nezaposlenih je u sjevernoj regiji i manje razvijenim opštinama. U Gusinju je bez posla  289 osoba, više od polovine su žene, njih 181, Među nezaposlenima, 59 je mlađih od 25 godina. Diplomu fakulteta posjeduje 19 nezaposlenih sa evidencije Biroa rada Gusinje.

U cilju rješavanja problema nezaposlenosti mladih i suzbijanja neformalnog poslovanja Zavod za zapošljavanje je, u saradnji sa Poreskom upravom, Upravom policije i Upravom za inspekcijske poslove, realizovao program “Stop sivoj ekonomiji”. Ovaj program omogućio je da jedna mlada visokoobrazovana osoba iz Gusinja zasnuje radni odnos, u trajanju od pet mjeseci i 14 dana. Kroz program stručnog osposobljavanja visokoškolaca, jedno lice iz ove opštine je steklo prvo radno iskustvo.

Ove godine u programe aktivne politike zapošljavanja uključiće se značajno već broj nezaposlenih, u odnosu na prošlu godinu, jer Zavod, za ove namjene, raspolaže sa znatno većim sredstvima.

U toku je realizacija programa javnog rada u kojima je zaposleno 19 lica iz evidencije Biroa rada Gusinje, na određeno vrijeme u trajanju od šest mjeseci. Obavljaju društveno korisne poslove u oblasti zaštite starih u stanju socijalne potrebe i druge poslove od javnog interesa. Takođe, u toku je i realizacija  programa stručnog osposobljavanja visokoškolaca za osam lica bez radnog iskustva, u nivou obrazovanja.

Pilot  program “Osnaži me i uspjeću” kreiran je 2018. godine, prema specifičnim potrebama teže zapošljivih lica, prioritetno žena bivših korisnica novčane naknade po osnovu rođenja troje i više djece i korisnika materijalnog obezbijeđenja porodice i ima za cilj pružanje podrške u aktiviranju ovih lica na tržištu rada. U toku je njegova realizacija za  tri lica iz evidencije Biroa rada Gusinje.

Zavod sprovodi intenzivniju kampanju prema poslodavcima sa ciljem da posreduje u zapošljavanju što većem broju lica sa evidencije nezaposlenih. Zaposleni u Zavodu obilaze poslodavce i u neposrednom kontaktu identifikuju njihove kadrovske potrebe, nude usluge posredovanja i predstavljaju programe aktivne politike zapošljavanja i druge benefite saradnje sa Zavodom.

-Odlukom Uprvnog odbora, krajem prošle sedmice, odobreno je finansiranje grant šema licima sa invaliditetom u iznosu od 1,5 miliona eura. Po tom javnom pozivu, očekujemo validne projekte i iz Gusinja. Iz ove opštine do sada nijesu povlačena sredstva Fonda za profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje lica sa invaliditetom. Naši savjetnici i u Gusinju i u Podgorici pružiće sve informacije i sugestije kako bi se I u ovoj sredini radilo na poboljšanju statusa lica sa invaliditetom – naglasila je Krgović.

Treba pomenuti i program kreditiranja koji Zavod sprovodi još od 1999. godine i zahvaljujući kojem se podržavaju biznis ideje nezaposlenih, preduzetnika i pravnih lica.

Sigurnost ulaganja država garantuje normama, a za poslovanje brojni su podsticaji od smanjenja biznis barijera, preko fiskalnih olakšica, do logističke podrške, a ukoliko je potrebno i finansijske. Na raspolaganju su i povoljne kreditne linije Zavoda za zapošljavanje i Investiciono razvojnog fonda.

– Setom zakonskih i podzakonskih rješenja Vlada nudi pretpostavke i povoljnosti za privlačenje investicija koje mogu otvarati nova radna mjesta. Vlada je usvojila Uredbu o biznis zonama. Investitorima su obezbijeđene olakšice i u strateškim i u lokalnim zonama. Na snazi su Uredba o subvencijama za zapošljavanje određenih kategorija nezaposlenih, program podsticaja klastera u drvopreradi, turizmu, ugostiteljstvu, program za unapređenje inovativnosti u malim i srednjim preduzećima, program podrške za modernizaciju industrije – navela je Krgović, naglašavajući potrebu još čvršće veze matice i dijaspore.

Zavod  je institucija koja je odavno prepoznala značaj sektora mikro, malih i srednjih preduzeća.Zavod kroz mjere APZ-a konstantno sprovodi aktivnosti koje podstiču privatnu inicijativu i preduzetništvo.

-Resurs koji će opredijeliti uspješnost bilo koje institucije, preduzeća ili ustanove jesu zaposleni. Samo oni privredni subjekti koji shvataju značaj razvoja i ulaganja u ljudske resurse i koji njeguju princip društveno odgovornog poslovanja imaju šansu da opstanu na tržištu i budu uspješni. Ljudski resursi su osnova rasta i razvoja svake privrede, institucije, države – zaključila je Krgović.

Na skupu su, između ostalih, govorili: predsjednica SO Gusinje Anela Čekić, predsjednik Uprave za dijasporu Predrag Mitrović, potpredsjednik Savjeta za dijasporu Ruždija Jarović,potpredsjednik Privredne komore Ivan Saveljić, predstavnik IRF-a Dževad Mekić, savjetnica u Ministarstvu kulture Dobrila Vlahović.